Ik heb, op het moment van schrijven, een doos magnum mini’s in mijn online boodschappenwagentje gedaan. Ik had mezelf voorgenomen geen ijs meer te eten nu de zomer voorbij is. Hoe lekker ook, buikpijn technisch natuurlijk een regelrechte ramp. Maar de nazomer is begonnen. Nog even een paar dagen leven met het kwik boven de 23 graden. Betekent ook, toch nog even een mini ijsje eten.
Is het een verstandige keuze? Op een schaal van een tot tien geef ik het een zes. Ik heb wel eens betere keuzes gemaakt maar een catastrofe is het niet. Het is een voldoende omdat ik er gewoon trek in heb. Ik word er blij van en ik val er niemand mee lastig. Behalve jou nu, want jij leest dit verhaal. Maar los daarvan, ik ben content.Â
Is het een gezonde keuze? Nou, daar gaan we…
‘Maar ik heb gelezen dat’Â
Altijd als ik deze woorden hoor, dan zet ik mij schrap voor het vervolg. Want de meest fantasierijke gedachten over voeding vliegen door de lucht. Dokter Facebook zegt dat je dik wordt van volkoren pasta. Op Instagram staat dat je maar twee eieren per week mag eten. Het onderzoek griezelt van avocado en het tijdschrift is pro voedingsupplementen. En dat laatste heeft ook he-le-maal niks met advertentie inkomsten te maken…
Dagelijks stellen we onszelf meerdere keren de vraag of iets wel of niet gezond is. Er is vrijwel niemand die denkt dat een pizza en een milkshake gezond zijn. Daar zijn we het en masse over eens. Maar soms denk je dat je het gezonde goud in handen hebt en dan zit er toch weer een addertje onder het gras. Verborgen suiker hier, e-nummer te veel daar. Alsof iemand je een dropje aanbiedt maar het blijken van die witte schoolkrijtjes te zijn. Net niet wat het moet zijn. Super goor ook.
Kun je een product eigenlijk wel gezond of ongezond noemen?Â
Negen van de tien keer worden we door de voedingsindustrie blij gemaakt met een dooie mus. Ze lijken van die lieve schattige poppetjes maar niks is minder waar. Het zijn niet je beste vrienden. Aan ons de schone taak om in die Mount Everest aan producten de juiste keuze te maken. Dag in, dag uit. Maar kun je een product eigenlijk wel gezond of ongezond noemen?
Ik postte laatst op Instagram de vraag of cola gezond of ongezond is. Iedereen koos voor ongezond wat logisch is aangezien het glazuur al van je tanden springt zodra je het rode blikje ziet. Maar als jij een flauwte hebt, staat te tollen op je benen en je denkt ieder moment neer te gaan, dan knap je nergens beter (en sneller!) van op dan van een blikkie Cola. In dit geval zou je dus kunnen zeggen dat de frisdrank dus wel gezond is.Â
Noten idem dito. Drie gezonde hoeraatjes voor een handje noten per dag vanwege alle voedingsstoffen en het verkleinen van hart-en vaatziekten maar hartstikke dodelijk als je allergie hebt. Ongezond dus. Volkoren brood zit vol met vezels, vitamines en mineralen en goed voor je spijsvertering. Heb je echter coeliakie, dan blijf je liever uit de buurt van een sneetje brood.
Voeding heeft geen intrinsieke waardeÂ
We zijn allemaal inmiddels zo geconditioneerd om aan te nemen dat caloriearm voedsel gezond is, en de caloriebommen niet. De werkelijkheid is ingewikkelder. Geen enkel product is 100% gezond. Dat zou wel ideaal zijn, he? Ben je met één hap klaar. Het kan niet omdat producten nooit alle voedingstoffen bevatten. Zo kan product A veel koolhydraten bevatten, maar heeft het een lage voorraad aan ijzer. Daarentegen heeft product B een hoge ijzerwaarde maar is het aandeel eiwitten weer klein. Kortom, alleen door combinaties van producten te eten, ben je in staat om gezond te eten.Â
Dit hele gegeven maakt het uitermate moeilijk om in te schatten wat nu gezond is, en wat niet. Vandaar ook de miljoenen wetenschappelijke onderzoeken en voedselexperts die over onze wereldbol lopen. En wie heeft er dan gelijk?
Het is goed om je te beseffen dat voeding geen intrinsieke waarde heeft. De waarde van eten kan alleen bepaald worden op basis van een bepaalde behoefte. Of in het geval van cola, een situatie. Waar het uiteindelijk dan ook op neer komt, is dat gezond eten niks anders is dan een kwestie van gezond verstand gebruiken. En daardoor ook veel minder complex dan die miljoenen experts beweren.
Voeding is vrij simpel. Althans, dat kan het zijn
Ieder mens is uniek en gezondheid is dan ook persoonlijk. Ik val wellicht in herhaling maar wat voor mij gezond is, kan voor jou heel anders zijn. Denk maar aan het voorbeeld van het eten van noten, dan snap je precies wat ik bedoel. Maar er zijn een aantal basisprincipes waar gezond eten aan moet voldoen: het is natuurlijk en het is gevarieerd.Â
Gezond eten heeft geen lange lijst met ingrediënten maar bestaat uit één of slechts een paar ingrediënten. Als je er naar kijkt, hoef je ook niet te gokken. Je ziet direct wat het is (Ha, een roze koek!). Daarnaast is de ingrediëntenlijst geen ode aan je scheikundeboek van vroeger dus alles wat er op die lijst staat, ken je (Dag roze koek!). Het zijn de vertrouwde natuurproducten zoals volle granen, fruit, groenten, peulvruchten, noten, zaden, melkproducten en vlees/vis/gevogelte.
Wil je goed voor je lijf zorgen, dan eet je regelmatig verschillende producten. Door ingrediënten te wisselen zorg je er namelijk voor dat je alle benodigde voedingsstoffen binnenkrijgt. Mijn advies? Minimaal 3 keer per week een andere groente, graansoort en stuk fruit. En maak een mix van vlees, gevogelte, vis en vegetarisch. Je bent helemaal lekker bezig als je ook gaat variëren in bereidingswijze. Koken, bakken, braden, stomen, het levert je allemaal gezondheidsvoordelen op!
Lang verhaal kort: maak het niet te moeilijk voor jezelf. Geen enkel product is 100% gezond. Je hebt de koolhydraten van een aardappel nodig, de eiwitten van een kikkererwt maar ook verzadigd vet heb je af en toe gewoon nodig (hallo mijn lieve kleine magnum mini's!). Mits je geen bijzonderheden onder de leden hebt, kom je al een heel eind door te eten met gezond verstand. En met mate, die vermelding is ook niet onbelangrijk.Â
E-book Basis van gezond eten
Maak kennis met de basis van gezond eten. Wat is voeding? Wanneer eet je 'gezond'? En hoe stem je het af op jouw persoonlijke gezondheid?
Comments