Lange tafels, grote kaarsen en mooi servies. Grote strikken, gestreken tafelkleed en theatrale servetten. Amuses, garnalencocktails en die nostalgische Viennetta-taart (ja, hij is er nog steeds). En natuurlijk wild, kalkoen of de klassieke beef wellington. Kerst is toch wel de ultieme liefdesaffaire tussen keuken en eettafel.
Ik ben dol op de feestdagen. De sfeer en de heerlijke bubbel waarin we ons met z’n allen twee weken lang nestelen.
Huizen worden zonder gêne rete ordinair, families gourmetten alle gordijnen naar de maan en de Netflix films worden slechter en slechter maar zóóó heerlijk om naar te kijken. Je hoeft even he-le-maal niks. Nou ja... behalve dat ene kleine dingetje: het kerstdiner.
Voor de een een hoogtepuntje en voor de ander een verplichte mini-marathon. Eerste kerstdag bij pa en ma en tweede kerstdag bij de schoonouders. En met een beetje mazzel of pech zit je ook nog een derde dag een ijstaart weg te kauwen. Maar voor iedereen die te maken heeft met een eetprobleem is het tweedaagse eetfestijn geen pretje. Je wil graag meedoen, maar makkelijk is anders. Dit is hoe ik mezelf door de feestdagen heen help.
Voordat ik verder ga: mijn verhaal kan voor sommige mensen triggerend zijn, vooral als je zelf te maken hebt met een eetprobleem of eetstoornis. Voel je vrij om te stoppen met lezen als dat beter voor je is. Weet ook dat je hier niet alleen in staat. Iedereen gaat hier anders mee om, afhankelijk van waar je in het proces zit en hoe je omgeving erin staat.
ARFID in een kerstnotendop
Voor wie hier nieuw is, ik struggle regelmatig met eten. Niet omdat ik bang ben voor mijn gewicht, maar omdat ik bang ben voor de pijn die eten kan veroorzaken. Angst voor eten valt onder vermijdend/restrictief eetgedrag, ook wel ARFID. Door mijn prikkelbare darm weet ik nooit zeker hoe mijn lichaam reageert op bepaald eten. Sommige producten sla ik sowieso over – die vallen geheid verkeerd. Maar soms is het koffiedik kijken en knalt de buikpijn of buikkramp door het geluid. En als je al een paar keer uitgeschakeld bent, wordt ‘het risico nemen’ steeds moeilijker. Dan eet ik liever niet want dat geeft me in ieder geval één zekerheid: geen pijn vandaag.
Dat klinkt misschien heftig (en dat is het soms ook), maar ik heb inmiddels manieren gevonden om ermee om te gaan. Tijdens de feestdagen pas ik dat dan ook op de volgende wijze toe:
1. Zelf koken
Zelf koken geeft me rust, en dat is heerlijk. Door zelf boven de pannen te hangen, weet ik weet precies wat waar inzit en hoeveel er inzit. Dat idee geeft al veel rust. Daarnaast is ook geen ruimte voor lastige gedachten en angstgevoelens. Mijn focus ligt tenslotte op iets heel anders. Fijne bijkomstigheid. Laat me wel één ding duidelijk maken: ik ben geen Nigella Lawson. Mijn keuken lijkt tijdens het koken meer een slagveld dan een sterrenrestaurant. Pollepels vliegen rond, saus zit op plekken waar het niet hoort en er sneuvelt standaard wel iets. Maar hé, het resultaat is 9 van de 10 keer heerlijk eetbaar, en dat is waar het mij om gaat. En als het mislukt? Noem ik het gewoon rustiek – dat werkt altijd.
2. Maak het jezelf makkelijk
Kijk, het kindeke mag dan wel weer schattig in het kribje liggen maar niemand heeft ooit gezegd dat een kerstdiner ingewikkeld moet zijn. Als dineren een stap te ver (of teveel) is, dan laat ik het toe. Niet meer vechten tegen dat gevoel van angst, die kalkoen blijft dan maar in de vriezer liggen, ik ga voor iets simpels. AVG’tjes zijn ook heerlijk en dan hoef ik niet te stressen over zes gangen. Top als al die gangen mij wel lukken natuurlijk, maar mocht het niet zo zijn dan durf ik daar inmiddels aan toe te geven. Ook heb ik moeten leren dat niemand mijn huis gaat verlaten omdat ik de traditionele oesters heb vervangen door een pastaatje. Dat idee zat wel in mijn hoofd, zeker met feestdagen, maar het is nog nooit werkelijkheid geworden. Tenslotte draait het om het samenzijn.
3. Focus op wat wél fijn is
De feestdagen zijn veel meer dan alleen eten. Als het spannend wordt, focus je dan op de dingen die niks met eten te maken hebben. En die wél fijn zijn. Dus trek die mooie jurk aan (of die lelijke kersttrui), zing met Wham mee en zet een slechte kerstfilm op (spoiler alert: ze worden verliefd en de eerste zoen is op kerstavond). Richt jezelf op andere dingen en geniet van de mooie tafelversiering, een goed glas wijn (of fris) of van het relaxen met de mensen waar je van houdt. Geen zin om sociaal te doen? Prima! Maria zal je echt niet komen halen als jij liever een hele avond met je kat onder een dekentje kruipt. Minder druk + minder stress = meer genieten.
Spanning? Het gaat voorbij
Vind je de feestdagen lastig? Onthoud dit: het zijn maar twee dagen. Voor je het weet, is het weer weg. Niet de gourmetlucht, die verdwijnt pas rond de zomervakantie, maar de rest is zo weer voorbij. Wat je ook doet – een uitgebreid diner of een bordje friet tijdens de film – zorg dat je iets kiest waar jij je goed bij voelt. Dat is alles wat telt.
Comments